Hiện nay, dạy học theo hướng trải nghiệm sáng tạo là một trong những phương pháp dạy học hiệu quả theo nội dung chương trình giáo dục phổ thông mới.
Tập làm văn là phân môn có tính tổng hợp, sáng tạo, thực hành và thể hiện được đậm nét dấu ấn cá nhân. Dạy tập làm văn lớp 4, 5 nhằm trang bị kiến thức và rèn luyện các kĩ năng làm văn; góp phần cùng các môn học khác mở rộng vốn sống, rèn luyện tư duy lô gíc, tư duy hình tượng, bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc thẩm mĩ, hình thành nhân cách cho học sinh.
Đặc thù lứa tuổi tiểu học chủ yếu tiếp thu kiến thức thông qua tư duy trực quan sinh động. Vì vậy, việc cho các em tiếp xúc và trải nghiệm qua các hoạt động thực tế là hết sức quan trọng. Đối với phân môn Tiếng Việt hay Tập làm văn, để các em phát triển được vốn từ thì nên tạo cho học sinh có nhiều cơ hội trải nghiệm thực tế. Để học sinh học tốt phân môn Tập làm văn, khối chuyên môn 4 của nhà trường luôn bàn bạc, thống nhất cách dạy tốt nhất, hiệu quả nhất giúp học sinh học tốt, không còn sợ Tập làm văn.
Tuy nhiên, để sự trải nghiệm có thêm nhiều bổ ích, giáo viên cần có những định hướng giúp các em biết cách quan sát và quan sát một cách khoa học. Việc đưa ra những câu hỏi gợi mở theo từng chủ đề cụ thể khi quan sát sẽ tạo cho các em biết cách triển khai và hoàn tất bài tập làm văn của riêng mình.
Trong dạy học trải nghiệm sáng tạo, GV có vai trò hướng dẫn, hỗ trợ, giám sát cho các em trong quá trình các em tự trải nghiệm; hoặc ở vai trò tổ chức hoạt động, giúp học sinh chủ động, tích cực trong các hoạt động thực hành. Kết quả chính là năng lực thực tiễn, phẩm chất và năng lực sáng tạo đa dạng, khác nhau của học sinh.
Ví dụ như trong giờ học miêu tả cây hoa, học sinh sẽ được quan sát vườn hoa của trường từ xa đến gần, so sánh về màu sắc những bông hoa dua nở, vẻ đẹp của lá cây, cành cây, cánh hoa, ,… Giáo viên còn gợi ý các em quan sát bầu trời, lắng nghe âm thanh, cảm nhận về mùi hương hoa trong gió, ong bướm bay lượn,…. Những quan sát và cảm nhận thực tế sẽ có hiệu quả lớn hơn rất nhiều việc các em tiếp cận qua sách vở hay phim ảnh.
Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn áp dụng phương pháp dạy học trải nghiệm sáng tạo trong các giờ học Tập làm văn cho học sinh lớp mình. Các giờ học Tập làm văn trở nên thật nhẹ nhàng không có chút gò bó, các em thực sự được sáng tạo theo khả năng và trí tưởng tượng của mình. Và cứ như vậy, vốn từ của học sinh dần được nâng lên, khả năng miêu tả tốt hơn, sáng tạo hơn và quan trọng là trong văn của mỗi học sinh đều có nét riêng, có cảm nhận riêng về sự vật được miêu tả. Tôi tin chắc rằng chất lượng học tập phân môn Tập làm văn nói riêng và chất lượng học tập của học sinh trường Tiểu học Gia Thượng nói chung sẽ ngày càng nâng cao khi mọi giáo viên đều biết khéo léo kết hợp các phương pháp dạy học. Chúc thầy trò nhà trường ngày càng đạt được nhiều thành tích tốt hơn nữa để đưa chất lượng giáo dục của Quận Long Biên ngày một đi lên.
Một số hình ảnh học sinh học theo hướng trải nghiệm sáng tạo: